تب طلا در قرن نوزدهم مدت‌هاست که پایان یافته است، اما هنوز مکان‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از بیل، تشت، فلزیاب و موارد دیگر به دنبال این فلز گرانبها بگردید. در واقع، استخراج تفریحی طلا این روزها برای بسیاری از مردم یک سرگرمی است و دلیل خوبی هم دارد: بزرگترین قطعه طلا که تاکنون در پیدا شده است توسط یک آماتور کشف شد.
برای آشنایی با مقاصدی در سراسر جهان که هنوز می‌توانید در آنها به دنبال طلا بگردید، ادامه مطلب را بخوانید، اما اگر به دنبال گنج‌یابی هستید، حتماً هرگونه محدودیتی را بررسی کنید.
1- تکاب رودخانه های اطراف آق دره و زرشوران آذربایجان غربی
تَکاب مرتفع‌ترین و سردترین شهر استان آذربایجان غربی است. این شهر مرکز شهرستان تکاب بوده و یکی از شهرهای باستانی و قدیمی ایران و جهان است که قدمت آن به دوران هخامنشیان و ساسانیان بازمی‌گردد. تخت سلیمان از مهم‌ترین مناطق باستانی و فرهنگی ایران است که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است و در ۳۲ کیلومتری تکاب قرار دارد. تکاب به (شهر تاریخ و تمدن)، (پایتخت طلا و جواهرات خاورمیانه)، (شهر معادن)، (پایتخت سیب ایران)، (بهشت زمین‌شناسی جهان)، (سردترین شهر ایران) و (مرکز گیاهان دارویی ایران) معروف است. تکاب در بین چهار استان مهم کشور از جمله کردستان، زنجان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی قرار گرفته است و تنها شهر استان آذربایجان غربی است که با استان زنجان مرز مشترک دارد و همچنین تکاب تنها شهر آذربایجان غربی است که با هر سه استان همسایه آذربایجان غربی مرز مشترک دارد.
تخت سلیمان و زندان سلیمان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری در این شهر است که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است؛ همچنین مُهر موبد موبدان منقوش اساطیر کهن و بیشتر در ستایش آب و آتش است، در تخت سلیمان کشف شده است.
2-قروه رودخانه های شرق و جنوب ساریگونی کردستان
قُروِه شهری در غرب ایران و در استان کردستان است. این شهر، مرکز شهرستان قروه است. این شهرستان در دشت وسیعی در شرق شهر سنندج و غرب شهر همدان قرار دارد و با بخش شمال غربی استان همدان هم‌مرز است، که این دشت از شمال به شهرستان بیجار و از جنوب به شهرستان سنقر در استان کرمانشاه و از غرب با شهرستان دهگلان هم‌مرز است. این شهرستان در دامنهٔ رشته کوه زاگرس و در بلندای ۱۸۵۰ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است و از شهرهای سردسیر ایران و کردستان به‌شمار می‌آید. رشد و توسعهٔ قروه در مسیر جادهٔ (سنندج به تهران) انجام پذیرفته است.
قروه در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده و اغلب کوه‌های پیرامون آن در بیشتر ماه‌های سال پوشیده از برف‌اند. از مهم‌ترین کوه‌های این شهر میتوان به بدر، پریشان، پنجه‌علی (پنجه)، حاج‌آقا، قره‌یارکه، قلوز و کولاره اشاره کرد. رود شور مهم‌ترین رود قروه بوده و آب این رود به همراه سایر رودهای منطقه به قزل‌اوزن می‌ریزد. از سایر رودهای قروه میتوان اوزون، تلخه‌رود، را نام برد.
رودخانه های اصلی منطقه قروه در استان کردستان که در شرق و جنوب آن قرار دارند، عبارتند از: رود شور و رود تلوار. رود شور مهم‌ترین رود قروه است و به همراه سایر رودهای منطقه به قزل‌اوزن می‌ریزد. همچنین رود تلوار از ارتفاعات کوه پنجه‌علی در جنوب شرق قروه سرچشمه می‌گیرد و پس از پیوستن به رودهای دیگر، به قزل‌اوزن می‌ریزد.
بنابراین، به طور خاص در شرق و جنوب ساریگونی (که در نزدیکی قروه قرار دارد)، رودخانه‌های اصلی عبارتند از:
- رود شور:این رود از داخل شهر قروه عبور می‌کند و یکی از مهم‌ترین منابع آبی منطقه است.
- رود تلوار:این رود از کوه پنجه‌علی سرچشمه می‌گیرد و در مسیر خود به سمت قزل‌اوزن از مناطق شرقی و جنوبی قروه می‌گذرد.
3-نهبندان رودخانه های فصلی اطراف معدن هیرد خراسان جنوبی
در منطقه نهبندان، خراسان جنوبی، رودخانه‌های فصلی متعددی وجود دارند که به دلیل شرایط آب و هوایی خاص منطقه، فصلی هستند. یکی از مهم‌ترین این رودخانه‌ها، رود شور نهبندان است که به عنوان تنها رودخانه دارای بستر سنگی در استان شناخته می‌شود. این رودخانه در حاشیه کویر مرکزی ایران، در منطقه قله‌ریگ واقع شده و از جاذبه‌های طبیعی نهبندان به شمار می‌رود.
رودخانه‌های فصلی نهبندان:
- رود شور:همانطور که اشاره شد، این رودخانه به دلیل بستر سنگی خود از سایر رودخانه‌ها متمایز است و در منطقه قله‌ریگ جریان دارد.
- سایر رودخانه‌ها:به طور کلی، در منطقه نهبندان و اطراف آن، رودخانه‌های فصلی دیگری نیز وجود دارند که در اثر بارش‌های فصلی و جریان یافتن آب، تشکیل می‌شوند. این رودخانه‌ها معمولاً در فصول گرم سال خشک هستند.
4-خوسف و شادان رودخانه های خشک ولی پر رسوب خراسان جنوبی
خوسْفْ یکی از شهرهای استان خراسان جنوبی و مرکز شهرستان خوسف است و از مناطق کویری به حساب می‌آید. این شهر دارای ارتفاع ۱۳۰۰ متر از سطح دریاست.
این شهر یکی از کهن‌ترین شهرهای جنوب خراسان محسوب شده که در منابع تاریخی ازآن با نام‌های خسف، خسب، خوسف یاد شده‌است. در کتاب نزهه‌القلوب حمدالله مستوفی از خوسف به عنوانی معظمات بلاد قهستان یاد شده‌است.
نقوش موجود و خصوصیت کمند اندازی ساگارتیان دلیلی بر حضور آنان در قُهستان می‌باشد. عنایت به وجود نقوش خورشید، کلاغ، عقرب و ماری که زهر در جام می‌ریزد میتوان احتمال داد که ساگارتیان از نظر اعتقادی پیرو آئین مهر بوده‌اند.
وجود بافت قدیمی با آثار تاریخی، از ویژگی‌های شاخص این شهر محسوب می‌شود. این بافت که به لحاظ موقعیت طبیعی و واقع شدن بر روی هسته مقاوم، از زمین لرزه در امان مانده و یکی از سالم‌ترین بافت‌های تاریخی در منطقه به‌شمار می‌رود.
در رابطه با آثار تاریخی این شهر میتوان به مسجد جامع خوسف، آرامگاه ابن حسام خوسفی، قلعه خوسف، خانه‌های علوی و مالکی و مدرسه ابن حسام و در خصوص آثار قبل از اسلام به سنگ‌نگاره‌های هردنگ مربوط به دوران ساگارتی اشاره کرد.
این منطقه بیشتر استراحتگاه تجار مختلف به‌ویژه منزلگاهی برای بازرگانان گرجی و روس در مسیر تجارت به هند بود. از آن جمله میتوان به قبایل خودسیانی، خوسفیانی و خوسفی در این منطقه اشاره نمود. بازرگانان زرتشتی یاد شده که تجارت پارچه، پیشهٔ آنان بود از منطقه سوخومی در شمال غرب گرجستان، که بخشی از ایران محسوب می‌شد، به قصد تجارت پارچه از مسیر ایران قصد سفر به کشمیر هندوستان را داشتند. این کاروان بزرگ تجاری گرجی پس از ترک منطقه سوخومی در شمال غربی گرجستان امروزی (جنوب غربی روسيه كنونى) و عبور از آذربایجان از مسیر آستارا، رشت وارد سرزمین طبرستان شدند؛ و از این طریق پس از گذشت روزهای متوالی وارد سرزمین خراسان بزرگ شده تا اینکه به منطقه بیرجند در جنوب خراسان رسیدند؛ و چند صباحی را طبق معمول در کاروانسرای تجاری خود استراحت کردند. هنگام عبور از مرز امروزی ایران و افغانستان در حوالی نهبندان در آن منطقه بین راهزنان و آنان جنگی درگرفت و بخش عمده‌ای از اموال آنها به تاراج رفت. تعداد از آنان کشته شدند و برخی نیز گریختند. بازماندگان این قبایل توسط گرجی‌های خوسف در جنوب بیرجند پناه داده شدند و لی پس از مدت کوتاهی هم‌زمان با انعقاد پیمان نامه گلستان سرنوشت این قبایل به گونه دیگری رقم خورد و امکان بازگشت به گرجستان برایشان مهیا نشد. بازماندگان این کاروان بناچار در همان منطقه ساکن شدند و سعی در رونق مجدد پیشه خود نمودند. افرادی از این کاروان مدت‌ها بعد با عبور از ناحیه کرمان و چاه بهار به بمبئی مهاجرت نمودند و با توجه به اینکه زرتشتی بودند به کمک پارسیان هند شغل خود را تقویت نمودند. تعداد کمی از افراد در خوسف ماندگار شدند که همین تعداد قلیل در زمان شوکت‌الملک، حاکم وقت بیرجند، به‌طور محترمانه مورد حمایت واقع شدند و بعدها به دعوت حاکم طبس برای امور بازرگانی به طبس دعوت شدند ( بعدها خوسفی، خوسفیان، آریامنش و طاهریان شهرت یافتند). مهاجران طی سال‌های ۱۲۸۰ هجری خورشیدی تاکنون به مناطقی از جمله، طبس، کرمان، یزد و اصفهان کوچ کردند.ا
از خاندان مشهور این شهر می توان به مالکی، فريدى (بديعى) ،بینا، گونيايى ، رفیعی، شاهسون پور و قاسم زاده اشاره کرد.
5-جیرفت رودخانه های هلیل رود و شعبه های فرعی آن کرمان
شهر جیرفت در استان کرمان از طریق سه رودخانه احاطه شده است: رود شور، ملنتی و هلیل رود. هلیل رود، به طول 400 کیلومتر، تنها رود دائمی استان کرمان است که از کوهستان‌های بافت، رابر و ساردوئیه سرچشمه می‌گیرد و از مرکز شهر جیرفت عبور می‌کند. این رودخانه نقش حیاتی در کشاورزی منطقه دارد و متاسفانه در حال حاضر به دلیل اقدامات نادرست و انتقال آب در معرض خطر قرار دارد.
هلیل رود از چشمه آب معدنی جوچار در ارتفاع 4000 متری کوه شاه (مرتفع‌ترین چشمه جنوب ایران) آغاز می‌شود و طولانی‌ترین سرشاخه آن، رودخانه زردشت، در جنوب بافت واقع شده است. وجود هلیل رود پرآب، زمینه را برای کشاورزی و شکل‌گیری تمدن جیرفت فراهم کرده است.
هلیل رود، رودخانه‌ای در جنوب استان کرمان و در جنوب شرقی ایران است. هلیل رود با طول ۳۹۰ کیلومتر، به عنوان بزرگترین رود جنوب شرق ایران، از بلندی‌های بافت،رابر و ساردوئیه سرچشمه گرفته و به تالاب جازموریان می‌ریزد. سد جیرفت، سد بافت و سد رابر بر سرشاخه های این رودخانه بسته شده‌اند. مرتفع‌ترین سرشاخهٔ آن از کوه شاه در ارتفاع ۴۴۰۰ متر سرچشمه می‌گیرد.
وجود رود پر آب هلیل رود در این منطقه زمینه را برای آغاز کشاورزی و ایجاد تمدن جیرفت کهن فراهم کرده است .
هلیل رود در انتهای مسیر به سد جیرفت وارد می‌شود و در نیمه مسیر خود به خشک‌رودی تبدیل می‌شود تا مزارع جیرفت را آبیاری کند. تا چندی پیش جریان دائمی هلیل رود با گذر از جیرفت و کهنوج وارد رودبار می‌شد و هامون جازموریان را سیراب می‌کرد.
